Σεμινάριο Μόσχας 1984

Ποιους αναγνωρίζετε στην φωτογραφία; Ο Στράτος ο Γρίβας είναι βέβαια ο πέμπτος όρθιος από αριστερά και ο Βασίλης ο Κοτρωνιάς τέταρτος από δεξιά! Διαβάστε στη συνέχεια, ίσως βρείτε βοήθειες!

Καθώς σκαλίζω τα παλιά αρχεία και τη βιβλιοθήκη μου προσπαθώντας να παρουσιάσω θέματα που μοιάζουν να έχουν εξαφανιστεί από το συλλογικό σκακιστικό μας υποσυνείδητο —αλλά εξακολουθούν να προσδιορίζουν πολλούς από τους σημερινούς πρωταγωνιστές, ανέσυρα πρόσφατα το φάκελο της προετοιμασίας ενός από τα πρώτα σύγχρονα ελληνικά σκακιστικά βιβλία, το «Σκακιστικό σεμινάριο Μόσχας, η Σοβιετική Σχολή» του Στράτου Γρίβα (Εκδόσεις Αίγινα, Αθήνα 1989, εξαντλημένο).

Το βιβλίο αυτό κυκλοφόρησε πέντε χρόνια μετά από το πρώτο μεγάλο διεθνές σεμινάριο που οργανώθηκε στη Μόσχα με τη συνεργασία της FIDE και της σκακιστικής ομοσπονδίας της ΕΣΣΔ και προοριζόταν για ταλαντούχους νεαρούς από σκακιστικά υπανάπτυκτες περιοχές του κόσμου. Εκείνη την εποχή (χρονιά της πρώτης σκακιστικής Ολυμπιάδας της Θεσσαλονίκης) η ελληνική ομοσπονδία είχε προβιβαστεί στη διεθνή κατάταξη από την τρίτη κατηγορία ανάπτυξης στη δεύτερη, αλλά λόγω της επερχόμενης Ολυμπιάδας, πιέσαμε από την ΕΣΟ και καταφέραμε να στείλουμε στο σεμινάριο δύο κορυφαίους τότε εφήβους μας, τον Στράτο Γρίβα και τον Βασίλη Κοτρωνιά. (Τελικά έγιναν δεκτοί έφηβοι και από άλλες προηγμένες χώρες.) Το πόσο σημαντικό ήταν για τη σκακιστική σταδιοδρομία τους μόνο οι ίδιοι μπορούν να το εκτιμήσουν —προσωπικά πιστεύω όμως ότι δεν μπορεί να είναι άσχετο με τη σωστή θεμελίωση των σκακιστικών τους γνώσεων που τους διατηρούν ακόμη και σήμερα στην κορυφή του ελληνικού σκακιού (τον πρώτο κυρίως οργανωτικά-προπονητικά, τον δεύτερο αγωνιστικά).

Επί πολλά χρόνια μετά προσπάθησα να πείσω τον Στράτο να οργανώσει τις σημειώσεις του και να τις καταγράψει σε ένα βιβλίο, το οποίο κυκλοφόρησε τελικά το 1989 και έχει πια εξαντληθεί. Πολλοί μου έχουν πει ότι το θεωρούν, ακόμη και σήμερα, από τα καλύτερά του —καθόλου περίεργο αφού βασίστηκε στις σημειώσεις του από τα μαθήματα που πήρε από κορυφαίους δάσκαλους και γκρανμέτρ. Αξίζει να δούμε από τον επίλογο του βιβλίου μερικά ακόμη στοιχεία για το σεμινάριο εκείνο:

Το σεμινάριο διεξήχθη από τις 5 μέχρι τις 24 Ιουλίου 1984 στη Μόσχα. Έλαβαν μέρος παίκτες από ΗΠΑ (2), Σιγκαπούρη (2), Πουέρτο-Ρίκο (2), Μάλτα (2), Φιλιππίνες (1), Ελβετία (1),και Ελλάδα (2), οι FM Σ. Γρίβας και Β. Κοτρωνιάς. Τα μαθήματα και το πρακτικό μέρος διεξήχθησαν στο επιβλητικό τριόροφο κεντρικό σκακιστικό μέγαρο της Μόσχας. Δίδαξαν (σε παρένθεση οι ώρες): GM Σουέτιν (16), GM Γκούφελντ (14), GM Ραζουβάεβ (12), GM Άβερμπαχ (12), GM Ταϊμάνοβ (6), GM Γιουσούποβ (6), GM Πολουγκαέβσκι (2), GM Σμυσλόβ (2), GM Βλαντιμίροβ (2), GM Κρόγκιους (1.30′), Μπατουρίνσκι (1), Κοστίεβ (1), Δρ. Αλεξέεβ (2), Δρ. Εμανόβσκι (2). Σύνολο 77.30′ ώρες!

Το πρακτικό μέρος περιείχε:

α) Τουρνουά μισής ώρας (ελβετικό 5 γύρων): 1-2) Γρίβας με 4½, 4-6) Κοτρωνιάς με 3 (16 συμμετοχές)

β) Δύο τουρνουά μπλιτς (4λεπτα και 5λεπτα): Στο πρώτο, 3-4) Κοτρωνιάς με 11½, 7ος Γρίβας με 8½ (16 συμμετοχές), στο δεύτερο 2-3) Γρίβας με 8½ και Κοτρωνιάς 8ος με 4 βαθμούς (12 συμμετέχοντες).

γ) Ματς με σοβιετικές ομάδες: «Μικτή»-Τορπέντο 7-6 (½ Γρίβας στη 2η σκακιέρα, 1 Κοτρωνιάς στην 3η), «Μικτή»-Μπουρεβέστνικ 7-6 (½ Γρίβας στη 2η σκακιέρα, ½ Κοτρωνιάς στην 3η), «Μικτή»-Σπαρτάκ 5-8 (½ Γρίβας στην 1η σκακιέρα, 0 Κοτρωνιάς στην 3η). Φυσικά, οι σοβιετικές ομάδες έπαιξαν «μόνο» με μετρ και υποψήφιους μετρ στη σύνθεσή τους.

δ) Χάντικαπ (σιμουλτανέ με χρονόμετρα): Έγιναν τέσσερα: από τον Ρομανίσιν (Γρίβας ½), από τον Κρόγκιους (Κοτρωνιάς ½), από τον Σμυσλόβ (Γρίβας ½, Κοτρωνιάς 0), και από τον Ραζουβάεβ (Γρίβας  ½).

ε) Λύση προβλημάτων: 1-2) Γρίβας και Κοτρωνιάς 5/6 προβλήματα στον ίδιο χρόνο (54 λεπτά).