Περί αξιών και ισοπαλιών

Το κείμενο που ακολουθεί είναι σκέψεις του Ελισσαίου Βλάχου, που ήταν διαιτητής στους αγώνες Α’ Εθνικής στη Χαλκιδική, και το κοινοποίησε στα ιστολόγια όπου έγινε πολλή και έντονη συζήτηση αυτές τις ημέρες για τα αποτελέσματα της τελευταίας αγωνιστικής. Επιλογή του είναι και η εικονογράφηση –δεν θα μπορούσα να βρω καλύτερη.   —ΤΔρεπ.

Χαίρετε, με κάποια καθυστέρηση ομολογουμένως, αλλά συνήθως η χρονική απόσταση βοηθάει την κρίση.

Πολύς λόγος έγινε τις τελευταίες βδομάδες για τους διαιτητές (και τους παράγοντες και το σύστημα και τους διοικούντες και τους αρχηγούς) και την ανεπάρκειά τους ή την έλλειψη πυγμής ή την εσκεμμένη οσφυοκαμψία τους. Έτυχε να μην είμαι διαιτητής στις επίμαχες συναντήσεις. Θίγομαι όμως, γιατί θεωρώ πως όποιος και να ήταν από εμάς το ίδιο θα έπραττε.

Η όλη ιστορία κατ’ εμέ έχει δύο σκέλη. Ένα ηθικό και ένα κανονιστικό.

Στο κανονιστικό, εκεί εμπλέκονται οι διαιτητές για το θεσμικό τους ρόλο, ακούω μόνο μπούρδες και μεγαλοστομίες περί τιμωριών και αποκεφαλισμών και ανασκολοπισμών. Στη συνάντηση διαιτητών, μια μέρα πριν ξεκινήσει η διοργάνωση, τέθηκε ακριβώς η ερώτηση για το 6-6 με 12 ισοπαλίες. Αποφασίσαμε ότι δεν θα κάνουμε τίποτε γιατί δεν μπορεί να αποδειχθεί εύκολα κάτι. Εκτός αν τα στοιχεία είναι αδιάσειστα. Και νομίζω ότι σωστά αποφασίσαμε. Δεν θεωρείται προσυνεννόηση ούτε η φημολογία ούτε ακόμη και η επίγνωση της αγωνιστικής πρακτικής. Αν αποφάσιζε κάποιος διαιτητής να μηδενίσει δύο ομάδες, θα τον άδειαζε η επιτροπή ενστάσεων και στη χειρότερη το ΑΣΕΑΔ. Πουθενά δεν λέει ότι απαγορεύεται οι δώδεκα παίκτες μιας ομάδας να προτείνουν, κατόπιν προτροπής του αρχηγού ή έστω με δική τους πρωτοβουλία, ισοπαλία στον αντίπαλο και αυτός είτε με δική του πρωτοβουλία είτε με προτροπή του αρχηγού του να δεχθεί. Ακόμη και η πιπίλα της γελοιοποίησης του αθλήματος στις δύο παρτίδες της Καβάλας θα είχε ως αυστηρότερο αποτέλεσμα να τιμωρηθούν οι συγκεκριμένοι παίκτες και όχι η ομάδα. Οπότε θα είχαμε δύο αμοιβαίους μηδενισμούς και το τελικό σκορ θα έληγε πάλι ισόπαλο με 5-5. Δεν νομίζω ο στόχος όλης αυτής της κριτικής να είναι τα δύο παιδιά και η άγαρμπη ισοπαλία τους. Ούτε φυσικά δεν μπορώ να δεχθώ πως η Καβάλα δεν ήταν η άξια πρωταθλήτρια. Το απέδειξε κατ’ επανάληψη στους αγώνες αυτούς. Κανονιστικά λοιπόν ας σταματήσουν να κρέμονται τα δρεπάνια πάνω από τα κεφάλια δικαίων και αδίκων. Αν αλλάξουν οι κανονισμοί το ξανασυζητάμε. Όχι όμως ότι οι κανονισμοί σώζουν τη χαμένη τιμή του σκακιού, αν πράγματι αυτή έχει χαθεί.

Το ηθικό κομμάτι έχει ενδιαφέρον. Ποια είναι τα ερωτήματά μας όμως;

Α’ Εθνική ’09: Θρίαμβος του Άρπαντ Έλο και των ελβετιστών

ΣΟ Καβάλας, πρωταθλητής Α' Εθνικής 2009

…και του ΣΟ Καβάλας βέβαια, όπως ήταν λογικό και αναμενόμενο χάρη στην πανίσχυρη αλλά και ισορροπημένη σύνθεσή της ομάδας του (που βλέπετε εδώ στη φωτο από τον επίσημο ιστότοπο, μετά την βράβευσή τους).

Υποθέτω ότι οι επιμελείς αναγνώστες θα έχετε παρακολουθήσει όλα τα τεχνικά στοιχεία (αποτελέσματα, παρτίδες κλπ) από τον επίσημο ιστότοπο των αγώνων (πατήστε εδώ), που ολοκληρώθηκαν χτες 9/7 στη Χαλκιδική με 2η την ΠΣ Περιστερίου και 3η την ΕΣ Θεσσαλονίκης, οπότε σκοπεύω στα επόμενα σχετικά άρθρα να εστιάσω την προσοχή μου σε διαφορετικά οργανωτικά θέματα.

Προς το παρόν, και για να εξηγήσω τον τίτλο του άρθρου, παραθέτω τους δύο επόμενους πίνακες. Ο πρώτος είναι ο τελικός πίνακας βαθμολογίας των αγώνων, καταστρωμένος κατά τον παραδοσιακό τρόπο, του συστήματος πουλ:

Α’ Εθνική: Έναν μαθηματικό επειγόντως!

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές στο «πρόβλημα του φυλακισμένου». Από την πιο απλή εκδοχή (τι πρέπει να κάνει ο κρατούμενος όταν ο ανακριτής του λέει ότι αν ομολογήσει πριν από το συγκρατούμενό του θα έχει ευνοϊκότερη συμμετοχή) μέχρι τις αρκετά πιο περίπλοκες (π.χ. το πρόβλημα των εκατό καταδικασμένων). Για μια καλή επιλογή και παρουσίαση τέτοιων προβλημάτων ξεκινήστε π.χ. από εδώ (στα αγγλικά).

Το (ενδεχομένως) ελαφρά διαφορετικό νέο πρόβλημα είναι: Να υπάρχει bye στον τελευταίο γύρο της φετινής Α’ Εθνικής ή όχι;

Με λίγα λόγια: Στο ελβετικό σύστημα, όταν ο αριθμός των παικτών είναι μονός, ο τελευταίος στην τρέχουσα κατάταξη παίρνει bye, δηλδή νίκη άνευ αγώνος. Το θέμα είναι συνήθως τεχνικό και θεωρείται επουσιώδες, επειδή συνήθως ενδιαφέρει η κατάταξη στις πρώτες και τις τελευταίες θέσεις και το bye συνήθως δεν επηρεάζει αυτή η διαδικασία (στο τέλος ενός τουρνουά 9 γύρων, θα έχουν πάρει το bye σίγουρα οι 3-4 χειρότεροι). Παραπάνω ακρίβεια έτσι κι αλλιώς δεν προβλέπει το σύστημα για 31 αγωνιζόμενους και 9 αγώνες.

Τι γίνεται όμως όταν κυριολεκτικά τεντώνεις το σύστημα στα όριά του ζητώντας να σου δώσει την 20η θέση; Η απαίτηση αυτή είναι έτσι κι αλλιώς υπερβολική (για να μην πω αστεία και στενοχωρήσω κόσμο…) αλλά γίνεται προκλητικά παράλογη όταν συμπεριλάβεις στο μέτρημα και το bye. Δεν θέλει δα και πολύ μυαλό να καταλάβεις ότι όταν οι συμμετέχοντες είναι 31 και δοθεί 9 φορές το bye, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτός που θα πάρει  το bye του τελευταίου γύρου θα εξασφαλίσει μια νίκη χωρίς αγώνα που θα τον εκτινάξει στη ζώνη σωτηρίας της πρώτης εικοσάδας.

Η λύση που πρότεινα ως τεχνικός στη σύσκεψη των αρχηγών της Α’ Εθνικής (η σύσκεψη των αρχηγών είναι ένα θεσμικό όργανο που μπορεί να αντιμετωπίζει κρίσιμα προβλήματα της τελευταίας στιγμής) ήταν να διαγραφεί από τη λίστα των αγωνιζόμενων η τελευταία ομάδα πριν από την τελευταία αγωνιστική, ώστε τουλάχιστον όλοι οι κρίσιμοι αγώνες να κριθούν στη σκακιέρα. Ο γκρανμέτρ Στρ. Γρίβας βελτίωσε την πρόταση με την προσθήκη «εφόσον αυτή η ομάδα δεν μπορεί με νίκη να διεκδικήσει τη σωτηρία της» (πράγμα έτσι κι αλλιώς πολύ πιθανό για να βρεθεί να παίρνει bye).

Κανονικά, το πρόβλημα αυτό θα έπρεπε να έχει μελετηθεί από την Τεχνική Επιτροπή της ΕΣΟ και να του έχει δοθεί η βέλτιστη (με δεδομένες τις συνθήκες) λύση. Πολλοί αρχηγοί δεν είχαν καν συνειδητοποιήσει ο πρόβλημα, φοβήθηκαν να δεσμευτούν «στο πόδι» (και ίσως σκέφτηκαν κιόλας «κι αν είμαστε εμείς οι ωφελημένοι;») Άλλοι είπαν ότι θα ήταν άδικο για μια ομάδα να μην παίξει έναν αγώνα (έστω και αν η συμμετοχή της θα είχε συνέπεια να ευνοηθεί υπερβολικά μια άλλη ομάδα). Έτσι, δεν πάρθηκε καμία απόφαση και τη λύση θα δώσει (όπως σε τόσα πολλά πράγματα στην Ελλάδα και στο σκάκι) η ζωή.

Ο μαθηματικός (που ζητώ στον τίτλο του άρθρου) θα πρέπει να εξετάσει δύο προβλήματα: Το ένα είναι να διατυπώσει και να λύσει  (με σκακιστικά επαρκή αιτιολόγηση) την εδώ εφαρμογή του bye και το δεύτερο είναι η εξέταση της συμπεριφοράς των αρχηγών και ο παραλληλισμός και η εξήγησή της με τα διάφορα προβλήματα των φυλακισμένων.

Σημείωση: Για το bye (και το πρόβλημα με την εφαρμογή του στην προτελευταία αγωνιστική) δείτε και αυτό το σχόλιο του Κώστα Ωραιόπουλου.

Πέτυχε ήδη η Α’ Εθνική;

Ο ιστότοπος της διοργάνωσης είναι έτοιμος (πατήστε στην εικόνα) και από τις πληροφορίες που έχω, κατά πώς φαίνεται η διοργάνωση είναι ήδη επιτυχημένη —τουλάχιστον ξενοδοχειακά. Η συμμετοχή 31 από τις 34 ομάδες που είχαν δικαίωμα συμμετοχής είναι στα όρια του αναμενόμενου (αν και το αναγκαστικό bye από τη συμμετοχή μονού αριθμού ομάδων είναι πρόβλημα). Είμαι βέβαιος μάλιστα ότι αν το πρωτάθλημα ήταν πραγματικά όπεν, τότε θα υπήρχαν και άλλες ομάδες που θα δήλωναν συμμετοχή.

31 ομάδες με 20-25μελή αποστολή η καθεμία (έχει δηλωθεί έμαθα, ακόμη και 45μελής αποστολή) σημαίνει στο μυαλό μου όχι μόνο τεράστια επιτυχία για τους επαγγελματίες που παρέχουν την υποδομή, αλλά και τη μεγαλύτερη επιτυχία σε αυτό που εγώ προσωπικά θεωρώ πιο σημαντικό για το πανελλήνιο διασυλλογικό πρωτάθλημα: Ένας μεγάλος αριθμός ατόμων που θα ζουν επί μια εβδομάδα μέσα στο αγωνιστικό σκάκι. Κυρίως όμως, ένας μεγάλος αριθμός σκακιστών, φίλων του σκακιού, και συγγενών και φίλων των φίλων του σκακιού, θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν μια βδομάδα συλλογικό σκάκι από κοντά. Αυτό, στο χώρο όπου ολοκληρώνονται αύριο τα πανελλήνια νεανικά πρωταθλήματα αγοριών και κοριτσιών, μπορεί να είναι αφετηρία για πολλά πράγματα. Αρκεί να πάνε καλά οι αγώνες, που το εύχομαι ολόψυχα επειδή μπορεί να αποδειχτεί πολύ σημαντικό, και από την αγωνιστική και την οργανωτική πλευρά.

Α’ Εθνική, η 1η αγωνιστική

Με βάση το σύστημα υπολογισμού της δυναμικότητας των ομάδων που προβλέπει η προκήρυξη, και την κλήρωση που έδωσε τα μαύρα στην ισχυρότερη ομάδα, ΣΟ Καβάλας για την πρώτη αγωνιστική, η ΕΣΟ ανακοίνωσε τα ζευγάρια της 1ης αγωνιστικής για το πρωτάθλημα που ξεκινάει την επόμενη Παρασκευή στη Χαλκιδική. Αναλυτικά, είναι:

α/α		ΣΩΜΑΤΕΙΟ (ΛΕΥΚΑ)		ΣΩΜΑΤΕΙΟ (ΜΑΥΡΑ)
1	16	ΟΣ ΤΡΙΑΝΔΡΙΑΣ	–	ΣΟ ΚΑΒΑΛΑΣ	1
2	2	ΠΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ	–	ΕΕΣ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ	17
3	18	ΝΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Ο ΠΟΣΕΙΔΩΝ	–	ΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ	3
4	4	ΣΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ	–	ΣΟ ΙΚΑΡΙΑΣ Ι.ΤΖΕΛΕΠΗΣ	19
5	20	ΕΣ ΑΜΦΙΣΣΑΣ	–	ΑΟ ΚΥΔΩΝ ΧΑΝΙΩΝ	5
6	6	ΕΟΑΟ ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΗΣ ΝΙΚΑΙΑΣ	–	ΣΟ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ	21
7	22	ΣΟ ΑΙΓΑΛΕΩ	–	ΣΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ	7
8	8	ΣΑ ΧΑΝΙΩΝ	–	ΠΑΝΑΘΛΗΤΙΚΟΣ ΣΦ ΣΥΚΕΩΝ	23
9	24	ΑΟ ΖΗΝΩΝ ΓΛΥΦΑΔΑΣ	–	ΦΟΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ	9
10	10	ΣΑΣ ΚΟΡΩΠΙΟΥ	–	ΣΟ ΠΑΤΡΩΝ	25
11	26	ΧΑΝ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ	–	ΟΦΣ ΚΑΒΑΛΑΣ	11
12	12	ΣΟ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ	–	Ο.Φ.Η.	27
13	28	ΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΩΝ	–	ΣΟ ΠΟΛΙΧΝΗΣ	13
14	14	ΜΑΠΟ ΚΕΡΑΥΝΟΣ	–	ΣΣ ΛΑΡΙΣΑΣ	29
15	30	ΣΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ	–	ΕΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ	15
16	31	ΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ		Bye