Μια ιστορία που δεν έγινε ποτέ

Ο Αίσωπος του Ντιέγο Βελάσκεζ (από τη γερμανική Βικιπαίδεια)

Να ξεκαθαρίσω εξαρχής ότι: Το θέμα που ακολουθεί και η ιστορία που το περιγράφει είναι κατασκευασμένα. Είναι παραμύθι, σαν του Αισώπου. Δεν απεικονίζονται πραγματικά γεγονότα. Δεν «φωτογραφίζονται» συγκεκριμένοι αγώνες. Όμως, επειδή κάθε διήγηση εμπνέεται από τη ζωή, από γεγονότα που αν δεν συνέβησαν, θα μπορούσαν να έχουν συμβεί, λυπούμαι εκ των προτέρων αν κάποιοι σκακιστές, αρχηγοί, ακόμη και ομάδες «αναγνωρίσουν» τον εαυτό τους. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, είναι εντελώς συμπτωματικό και τους ζητώ συγγνώμη.

Ο έβδομος γύρος στο πρωτάθλημα εκείνης της χρονιάς έληξε ομαλά, χωρίς προβλήματα. Οι Κασσάνδρες που πρόβλεπαν εντάσεις και μετατροπή των σκακιστικών σε παλαιστικούς αγώνες δίπλα στη σκακιέρα είχαν διαψευστεί. Οι αρμόδιοι των ομάδων είχαν κλειστεί  στα δωμάτιά τους και έκαναν μανιωδώς υπολογισμούς με τους φορητούς να παίρνουν φωτιά. Το πρωτάθλημα είχε ξαναπάει από νωρίς στο μόνιμο πρωταθλητή. Ήταν επίσης ξεκάθαρο πια ότι και εφέτος οι 11 βαθμοί (το «+2» όπως έλεγαν στη «γλώσσα» τους) θα εξασφάλιζαν πιθανότατα μια θέση στα βραβεία. Υπήρχαν όμως και σενάρια όπου προλάβαινε να «χωθεί» στα βραβεία και μια ομάδα με 10 βαθμούς (και πολλούς πόντους) , υπήρχαν και σενάρια όπου ένας 11άρης «έμενε έξω» για έναν ή δύο πόντους.

Σε άλλα δωμάτια, μετρούσαν τα όρια της σωτηρίας. Εκεί φαινόταν η σιγουριά να βρίσκεται και εφέτος στους 9 βαθμούς, αλλά κι εκεί υπήρχαν αμφιβολίες στις οριακές καταστάσεις. Πιο πιθανό φαινόταν να έμενε απέξω ένας 9άρης παρά να σωθεί ένας 8άρης. Όλα ήταν όμως ανοιχτά.

Η Άσπρη και η Μαύρη ομάδα ήταν τα ταιριαστά αντίθετα. Η πρώτη, ομάδα βετεράνων στα τελευταία τους, η άλλη νεανική, άπειρη αλλά γεμάτη ζωντάνια. Έτσι, όταν οι αρχηγοί έφεραν στο βραδινό τραπέζι των ομάδων τους την κλήρωση Άσπρη Ομάδα-Μαύρη Ομάδα για τον προτελευταίο γύρο, οι αντιδράσεις ήταν διαφορετικές.

Στην Άσπρη Ομάδα, που είχε ήδη 8 βαθμούς, οι βετεράνοι μέτρησαν γρήγορα τα πράγματα και κατέληξαν στη στρατηγική τους. «Με ένα 6-6 σωζόμαστε σίγουρα και παίζουμε τελευταίο γύρο μήπως νικήσουμε και καταφέρουμε και μπούμε στα βραβεία. Αν είμαστε και λίγο τυχεροί και παίξουμε με τη μητρική μας, τους έχουμε πελάτες από χέρι. Και γκρανμέτρ να γίνουν τα «παιδιά» μας, εμείς θα τους κερδίζουμε όπως όταν ήταν αδιαβάθμητοι… Από την άλλη, αν νικήσουμε, που μάλλον εύκολο είναι, υπάρχει κίνδυνος να βρεθούμε στον τελευταίο γύρο πολύ ψηλά και, το χειρότερο, με ισχυρότερο αντίπαλο που θα παίζει για νίκη και για θέση, πέρα από τα βραβεία.»

Ο ρόλος του αρχηγού

Από τους λιγότερο γνωστούς στο ευρύτερο σκακιστικό κοινό Κανόνες διοργανώσεων (Competition rules) της FIDE, μεταφράζω στη συνέχεια για χάρη της συζήτησης περί αρμοδιοτήτων των αρχηγών το άρθρο 15, Ο ρόλος του αρχηγού της ομάδας σε ομαδικές διοργανώσεις (Team Captain`s Role in Team Tournaments):

(α) Ο ρόλος του αρχηγού της ομάδας κατά τη διάρκεια των αγώνων είναι κατά βάση διοικητικός. Σύμφωνα και με την προκήρυξη της συγκεκριμένης διοργάνωσης, ο αρχηγός θα πρέπει να προσκομίζει την καθοριζόμενη ώρα μια γραπτή λίστα με τα ονόματα των παικτών της ομάδας που θα συμμετάσχουν στον αγώνα, να ενημερώνει τους παίκτες του για τους αντιπάλους τους, να υπογράφει μετά το τέλος του ματς το φύλλο αγώνος με το τελικό αποτέλεσμα κ.ο.κ.

(β) Ο αρχηγός έχει δικαίωμα να συμβουλεύει τους παίκτες της ομάδας του να προτείνουν ή να αποδέχονται πρόταση ισοπαλίας ή να εγκαταλείψουν την παρτίδα, εκτός αν η προκήρυξη των αγώνων προβλέπει διαφορετικά. Ο αρχηγός πρέπει να αυτοπεριορίζεται στη λακωνική παροχή πληροφοριών με βάση μόνο στοιχεία σχετικά με το ματς. Μπορεί να πει στον παίκτη «πρότεινε ισοπαλία», «δέξου την ισοπαλία», ή «εγκατάλειψε την παρτίδα». Για παράδειγμα, αν τον ρωτήσει ένας παίκτης αν θα πρέπει να δεχτεί ή να προτείνει ισοπαλία, ο αρχηγός θα πρέπει να απαντήσει «ναι», «όχι», ή να αναθέσει την απόφαση στον ίδιο τον παίκτη.

Ο αρχηγός πρέπει να αποφεύγει κάθε ανάμειξη κατά τη διάρκεια των παρτίδων. Δεν θα δίνει πληροφορίες στον παίκτη σχετικά με τη θέση του παίκτη στη σκακιέρα, ούτε θα συμβουλέυεται άλλους για την κατάσταση στην παρτίδα.

Οι ίδιοι περιορισμοί ισχύουν και για τους παίκτες. Όσο και αν στους ομαδικούς αγώνες συνυπάρχει η έννοια της ομαδικότητας, που υπερβαίνει την παρτίδα κάθε παίκτη  ξεχωριστά, η σκακιστική παρτίδα είναι κατά βάση μια αναμέτρηση δύο παικτών. Επομένως, τον τελικό λόγο για την παρτίδα του πρέπει να τον έχει ο παίκτης. Όσο και αν η συμβουλή του αρχηγού θα πρέπει να έχει μεγάλη βαρύτητα για τον παίκτη, ο παίκτης δεν είναι απολύτως υποχρεωμένος να αποδεχτεί τη συμβουλή αυτή. Από την άλλη, ο  αρχηγός δεν επιτρέπεται να ενεργεί για λογαριασμό του παίκτη και της παρτίδας του χωρίς τη γνώση και τη συγκατάθεση του παίκτη.  Όλες οι συζητήσεις πρέπει να διεξάγονται παρουσία του διαιτητή και ο διαιτητής πρέπει να έχει το δικαίωμα να απαιτήσει να ακούσει τη συζήτηση.

(γ) Ο αρχηγός της ομάδας πρέπει να ενθαρρύνει τους παίκτες της ομάδας του να ακολουθούν πάντα και το γράμμα και το πνεύμα του Άρθρου 12 των Κανόνων του Σκακιού της FΙDΕ σχετικά με τη συμπεριφορά των παικτών. Τα ομαδικά πρωταθλήματα μάλιστα πρέπει να διεξάγονται στο πνεύμα της μέγιστης αθλητοπρέπειας (sportsmanship στο πρωτότυπο).

Ο διευθυντής των αγώνων

Η έκδοση του 1987

Το εξαντλημένο πια (και ξεπερασμένο σε κάποια –όχι πολλά– σημεία από τους καιρούς) βιβλίο μου Οργάνωση Σκακιού, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Αίγινα το 1987 αποτελούσε τυπογραφικά βελτιωμένη έκδοση των σχετικών σημειώσεών μου, που είχαν κυκλοφορήσει (φωτοτυπικά, σε σχήμα βιβλίου Α5 με βιβλιοδεσία σημειωματάριου) με τίτλο Διοργάνωση και Κανονισμοί των Σκακιστικών Αγώνων και είχαν διανεμηθεί από την ΕΣΟ σε όλα τα σωματεία το 1984, μέσα στα πλαίσια της τεράστιας σκακιστικής εξόρμησης ενόψει της Σκακιστικής Ολυμπιάδας εκείνη τη χρονιά στη Θεσσαλονίκη.

Με αφορμή τις έντονες συζητήσεις αυτών των ημερών για την ισοπαλία στο σκάκι, αναζήτησα τι έγραφα τότε, πριν 25 τόσα χρόνια σε εκείνο το βιβλίο και διαπίστωσα ότι κάποια πράγματα που αναφέρονται στο πρώτο κεφάλαιο, «Ο Διαιτητής-Διευθυντής των Αγώνων» παραμένουν (λογικό…) χρήσιμα ακόμη και σήμερα.

Αμ’ έπος, αμ’ έργον λοιπόν, σας δίνω από εδώ το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, στη γλώσσα που χρησιμοποιούσα εκείνη την εποχή, με ελάχιστες διορθώσεις (μόνο όπου ήταν 100% απαραίτητο). Ξαναδιαβάζοντάς το συνειδητοποιώ γιατί τόσα χρόνια δεν κάθισα να το ξαναδουλέψω για να επανεκδοθεί: Η δουλειά ήταν τότε τεράστια (είχα χρειαστεί περισσότερους από έξι μήνες) και η εκ νέου επιμέλεια και επανέκδοση χρειάζεται ουσιαστικά ολόκληρη ομάδα πια…

Πάντως, παραμένει στα μεσομακροπρόθεσμα σχέδιά μου…

1.1. Ο αρχιμουσικός των σκακιστικών αγώνων

Σύμφωνα με το άρθρο 16 (σήμερα, άρθρο 13) των Κανόνων της FIDE για το σκάκι, ο διαιτητής (που πολύ συχνά είναι κι ο διευθυντής των αγώνων) έχει την ευθύνη της επίβλεψης της τήρησης των Κανονισμών του παιχνιδιού και μεριμνάει για ολόκληρη τη διεξαγωγή ενός τουρνουά. Πρέπει να αποφασίζει – και να εκτελεί τις αποφάσεις του, συχνά μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Η παρουσία – ή η απουσία του – μπορεί να παίξει αποφασιστικό ρόλο στην επίλυση κάποιας παρεξήγησης γύρω από τον τρόπο εφαρμογής του ενός ή του άλλου Κανόνα.

Για το λόγο αυτό, σε κάθε τουρνουά, μικρό ή μεγάλο, μέσα σε συλλογικά πλαίσια ή σε διεθνές επίπεδο – η ευθύνη κι η σημασία της παρουσίας του διαιτητή/διευθυντή είναι μεγάλη. Φυσικά, είναι εξίσου μεγάλη η υπευθυνότητα που πρέπει να τον χαρακτηρίζει.

Α’ Εθνική ’09: Θρίαμβος του Άρπαντ Έλο και των ελβετιστών

ΣΟ Καβάλας, πρωταθλητής Α' Εθνικής 2009

…και του ΣΟ Καβάλας βέβαια, όπως ήταν λογικό και αναμενόμενο χάρη στην πανίσχυρη αλλά και ισορροπημένη σύνθεσή της ομάδας του (που βλέπετε εδώ στη φωτο από τον επίσημο ιστότοπο, μετά την βράβευσή τους).

Υποθέτω ότι οι επιμελείς αναγνώστες θα έχετε παρακολουθήσει όλα τα τεχνικά στοιχεία (αποτελέσματα, παρτίδες κλπ) από τον επίσημο ιστότοπο των αγώνων (πατήστε εδώ), που ολοκληρώθηκαν χτες 9/7 στη Χαλκιδική με 2η την ΠΣ Περιστερίου και 3η την ΕΣ Θεσσαλονίκης, οπότε σκοπεύω στα επόμενα σχετικά άρθρα να εστιάσω την προσοχή μου σε διαφορετικά οργανωτικά θέματα.

Προς το παρόν, και για να εξηγήσω τον τίτλο του άρθρου, παραθέτω τους δύο επόμενους πίνακες. Ο πρώτος είναι ο τελικός πίνακας βαθμολογίας των αγώνων, καταστρωμένος κατά τον παραδοσιακό τρόπο, του συστήματος πουλ:

Α’ Εθνική: Έναν μαθηματικό επειγόντως!

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές στο «πρόβλημα του φυλακισμένου». Από την πιο απλή εκδοχή (τι πρέπει να κάνει ο κρατούμενος όταν ο ανακριτής του λέει ότι αν ομολογήσει πριν από το συγκρατούμενό του θα έχει ευνοϊκότερη συμμετοχή) μέχρι τις αρκετά πιο περίπλοκες (π.χ. το πρόβλημα των εκατό καταδικασμένων). Για μια καλή επιλογή και παρουσίαση τέτοιων προβλημάτων ξεκινήστε π.χ. από εδώ (στα αγγλικά).

Το (ενδεχομένως) ελαφρά διαφορετικό νέο πρόβλημα είναι: Να υπάρχει bye στον τελευταίο γύρο της φετινής Α’ Εθνικής ή όχι;

Με λίγα λόγια: Στο ελβετικό σύστημα, όταν ο αριθμός των παικτών είναι μονός, ο τελευταίος στην τρέχουσα κατάταξη παίρνει bye, δηλδή νίκη άνευ αγώνος. Το θέμα είναι συνήθως τεχνικό και θεωρείται επουσιώδες, επειδή συνήθως ενδιαφέρει η κατάταξη στις πρώτες και τις τελευταίες θέσεις και το bye συνήθως δεν επηρεάζει αυτή η διαδικασία (στο τέλος ενός τουρνουά 9 γύρων, θα έχουν πάρει το bye σίγουρα οι 3-4 χειρότεροι). Παραπάνω ακρίβεια έτσι κι αλλιώς δεν προβλέπει το σύστημα για 31 αγωνιζόμενους και 9 αγώνες.

Τι γίνεται όμως όταν κυριολεκτικά τεντώνεις το σύστημα στα όριά του ζητώντας να σου δώσει την 20η θέση; Η απαίτηση αυτή είναι έτσι κι αλλιώς υπερβολική (για να μην πω αστεία και στενοχωρήσω κόσμο…) αλλά γίνεται προκλητικά παράλογη όταν συμπεριλάβεις στο μέτρημα και το bye. Δεν θέλει δα και πολύ μυαλό να καταλάβεις ότι όταν οι συμμετέχοντες είναι 31 και δοθεί 9 φορές το bye, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυτός που θα πάρει  το bye του τελευταίου γύρου θα εξασφαλίσει μια νίκη χωρίς αγώνα που θα τον εκτινάξει στη ζώνη σωτηρίας της πρώτης εικοσάδας.

Η λύση που πρότεινα ως τεχνικός στη σύσκεψη των αρχηγών της Α’ Εθνικής (η σύσκεψη των αρχηγών είναι ένα θεσμικό όργανο που μπορεί να αντιμετωπίζει κρίσιμα προβλήματα της τελευταίας στιγμής) ήταν να διαγραφεί από τη λίστα των αγωνιζόμενων η τελευταία ομάδα πριν από την τελευταία αγωνιστική, ώστε τουλάχιστον όλοι οι κρίσιμοι αγώνες να κριθούν στη σκακιέρα. Ο γκρανμέτρ Στρ. Γρίβας βελτίωσε την πρόταση με την προσθήκη «εφόσον αυτή η ομάδα δεν μπορεί με νίκη να διεκδικήσει τη σωτηρία της» (πράγμα έτσι κι αλλιώς πολύ πιθανό για να βρεθεί να παίρνει bye).

Κανονικά, το πρόβλημα αυτό θα έπρεπε να έχει μελετηθεί από την Τεχνική Επιτροπή της ΕΣΟ και να του έχει δοθεί η βέλτιστη (με δεδομένες τις συνθήκες) λύση. Πολλοί αρχηγοί δεν είχαν καν συνειδητοποιήσει ο πρόβλημα, φοβήθηκαν να δεσμευτούν «στο πόδι» (και ίσως σκέφτηκαν κιόλας «κι αν είμαστε εμείς οι ωφελημένοι;») Άλλοι είπαν ότι θα ήταν άδικο για μια ομάδα να μην παίξει έναν αγώνα (έστω και αν η συμμετοχή της θα είχε συνέπεια να ευνοηθεί υπερβολικά μια άλλη ομάδα). Έτσι, δεν πάρθηκε καμία απόφαση και τη λύση θα δώσει (όπως σε τόσα πολλά πράγματα στην Ελλάδα και στο σκάκι) η ζωή.

Ο μαθηματικός (που ζητώ στον τίτλο του άρθρου) θα πρέπει να εξετάσει δύο προβλήματα: Το ένα είναι να διατυπώσει και να λύσει  (με σκακιστικά επαρκή αιτιολόγηση) την εδώ εφαρμογή του bye και το δεύτερο είναι η εξέταση της συμπεριφοράς των αρχηγών και ο παραλληλισμός και η εξήγησή της με τα διάφορα προβλήματα των φυλακισμένων.

Σημείωση: Για το bye (και το πρόβλημα με την εφαρμογή του στην προτελευταία αγωνιστική) δείτε και αυτό το σχόλιο του Κώστα Ωραιόπουλου.

Συστήματα αγώνων, β’ μέρος: Ελβετικό

Το άρθρο μου αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο τεύχος 42-15/3/2009 του περιοδικού Σκάκι για Όλους (αναλυτικά για το τεύχος αυτό μπορείτε να διαβάσετε εδώ).

Ποιος ήταν ο Γιούλιους Μύλλερ και τι του χρωστάμε;

Ποιος ήταν άραγε στην πραγματική του ζωή ο Γιούλιους Μύλλερ, ο Ελβετός οργανωτής που αναφέρεται ως εφευρέτης του ελβετικού συστήματος; Ήταν άραγε ένας οραματιστής πρωτοπόρος ή ένα γέννημα της τευτονικής λογικής; Ήταν ένας «ξενοδόχος» που αναζητούσε να μεγιστοποιήσει τον αριθμό των (ευχαριστημένων) πελατών του ή ένας «ωρολογοποιός» που αναζητούσε έναν καλύτερο μηχανισμό; Σύμφωνα με διάφορες πηγές πάντως, σε ένα τουρνουά που έγινε στη Ζυρίχη, στις 15 Ιουνίου 1895, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ένα καινούργιο σύστημα αγώνων –που οπωσδήποτε δεν ονομάστηκε από τότε ελβετικό.

Το σύστημα εκείνο ήταν η πρώτη σημαντική εξέλιξη στα αγωνιστικά συστήματα από την εποχή των μεσαιωνικών και αναγεννησιακών τουρνουά, των αγώνων όπου είτε ο χαμένος χάνεται (νοκάουτ) είτε όλοι παίζουν με όλους και νικητής βγαίνει όποιος κερδίζει πιο πολλές φορές (πουλ). Ο Μύλλερ αναμφίβολα είχε ήδη διαπιστώσει τα σημαντικότερα μειονεκτήματα αυτών των δύο διαδεδομένων αγωνιστικών συστημάτων:

• Στο νοκάουτ, ο οργανωτής μπορεί μεν να χειριστεί μεγάλους αριθμούς συμμετοχών (για 512 παίκτες αρκούν 9 αγώνες μέχρι να βγει ο νικητής), αλλά μετά από κάθε ήττα πρέπει οι μισοί παίκτες να γυρίζουν σπίτι τους και οπωσδήποτε είναι οργανωτικά θλιβερό να ξεκινάς με 512 συμμετοχές και να πρέπει μέσα σε τρεις αγωνιστικές να αποχαιρετήσεις τους 448 (το 87,5%) από αυτούς.
• Στο πουλ, ο οργανωτής μπορεί να χειριστεί τη μαζική συμμετοχή των σκακιστών με πυραμιδωτά σχήματα. Στο παράδειγμα με τους 512 παίκτες, μπορείς να οργανώσεις ένα τουρνουά όπου θα ξεκινήσεις με 64 ομίλους των οκτώ –άλλο θέμα το πώς θα τους χωρίσεις… Με τους 64 νικητές θα δημιουργήσεις οκτώ νέους ομίλους των οκτώ, και με τους νικητές αυτών των οκτώ ομίλων θα βγάλεις τον τελικό νικητή (8x8x8) –αλλά ακόμη και καθημερινά να γίνονται οι αγώνες χρειάζεσαι 3×7 = 21 αγωνιστικές ημέρες. Επιπλέον, κι εδώ πρέπει να διώχνεις όσους δεν ανεβαίνουν την πυραμίδα.

Κανόνες του Σκακιού 2009: Απαγορεύονται οι ισοπαλίες (Βήμα Πρώτο)

Ναι, οι ισοπαλίες μπορεί πλέον να απαγορεύονται και με το νόμο (τους Κανόνες 2009)! Όχι, δεν απαγορεύονται όλες οι ισοπαλίες. (Επιτρέπεται να απαγορεύονται μόνο οι «συμφωνημένες»). Μη βιάζεστε, διαβάστε πρώτα!

Ένα από τα δύσκολα προβλήματα στην προσπάθεια του σκακιού να γίνει αποδεκτό γενικότερα ως πνευματικό άθλημα (με έμφαση στο άθλημα) είναι η συμφωνημένη (όχι «προ»συμφωνημένη) ισοπαλία. Είναι γνωστό βέβαια ότι υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις στο θέμα αυτό. Ας δούμε δύο ακραίες περιπτώσεις:

Περίπτωση α) Οι δύο σκακιστές κάθονται στη σκακιέρα τους. Πολύ γρήγορα, ο ένας αιφνιδιάζει τον αντίπαλο με μια παράτολμη καινοτομία στο άνοιγμα, ακολουθούν περιπλοκές, οι δύο παίκτες σπαταλούν όλο το χρόνο τους, και σε μια θέση αμφίρροπη όπου το κάθε λάθος μπορεί να κοστίσει, ο ένας προτείνει ισοπαλία και ο άλλος δέχεται. Ισοπαλία  χωρίς κανένα ηθικό πρόβλημα.

Κανένα πρόβλημα και όταν μετά τις ορμητικές επιθέσεις και τις έξυπνες αντεπιθέσεις, η παρτίδα καταλήγει, μετά από μεγάλες (και γνήσιες!) μάχες στη σκακιέρα, στα γαλήνια νερά ενός ισόπαλου φινάλε ή μιας συμμετρικής ή μπλοκαρισμένης θέσης, όπου κάθε προσπάθεια νίκης είναι αυτοκτονική. Ισοπαλία με συμφωνία των αντιπάλων και εδώ.

Περίπτωση β) Οι δύο σκακιστές κάθονται στη σκακιέρα τους, παίζουν στα γρήγορα μερικές κινήσεις (συνήθως τις πρώτες, πολύ γνωστές κινήσεις από κάποιο πολύ γνωστό άνοιγμα —δεν υπάρχει λόγος για λάθη και εκπλήξεις) και μετά από λίγα λεπτά δίνουν τα χέρια. Ισοπαλία σαλονιού. Συνηθισμένη περίπτωση όταν «φοβάται ο Γιάννης το θεριό…», όταν και οι δύο εξυπηρετούνται βαθμολογικά και δεν θέλουν να ρισκάρουν να χάσουν, όταν είναι φίλοι, γνωστοί, συγγενείς, συναθλητές, προπονητής και βοηθός, όταν έχουν βαρεθεί να παίζουν αντίπαλοι επειδή στη χώρα τους, στην πόλη τους, ή στο σύλλογό τους δεν υπάρχει άλλος τρίτος στο επίπεδό τους, όταν (σε διασυλλογικά) τους το λέει ο αρχηγός τους . Πολύ συχνά εδώ υπάρχουν και πραγματικά «προ»συμφωνημένες ισοπαλίες —όχι με την καταβολή ανταλλαγμάτων αλλά με την ερώτηση: «παίζεις για νίκη σήμερα;» (και διάφορες παραλλαγές της).

Κανόνες του Σκακιού 2009: Επικοινωνεί το ραδιόφωνό σας;

Πολλή προσοχή στην ουσία και στη διατύπωση δίνουν οι νέοι Κανόνες του Σκακιού, που θα ισχύσουν από την 1η Ιουλίου 2009 στην αντιμετώπιση των προβλημάτων με την κινητή τηλεφωνία. Η ραγδαία εξάπλωση των κινητών σε συνδυασμό με την ακόμη ταχύτερη ενίσχυση των δυνατοτήτων τους έχουν κάνει τα μικρά τηλέφωνα εφιάλτη κάθε διοργάνωσης.

Όπως στους Κανόνες του 2005, έτσι και στους Κανόνες του 2009 υπάρχουν δύο παράγραφοι που ασχολούνται με το πρόβλημα. Η παράγραφος 12.3 β (που αντιστοιχεί στην παράγραφο 12.2 β των Κανόνων 2005) το εξετάζει από την πλευρά της συμπεριφοράς των αθλητών, ενώ η παράγραφος 13.7 (εδώ η αρίθμηση παραμένει) εξετάζει το θέμα από την πλευρά των αρμοδιοτήτων του διαιτητή. Αλλά ας δούμε πρώτα-πρώτα τις δύο παραγράφους, αρχικά στη νέα τους μορφή και για σύγκριση, αποκάτω από την καθεμία (με πράσινο χρώμα), την προηγούμενη μορφή τους.

Κανόνες του Σκακιού 2009: Απών; έχασες! (ή μήπως όχι;)

Από το συνέδριο της Δρέσδης, πέρσι το Νοέμβρη, είναι γνωστό ότι στους Κανόνες του Σκακιού που θα ισχύσουν από την 1η Ιουλίου 2009 υπάρχουν σημαντικές παρεμβάσεις. Πέρα από μικρές ή μεγαλύτερες αλλαγές (που θα δούμε και σε επόμενα σημειώματα), και από λεκτικές και τεχνικές διασαφηνίσεις, πρόκειται κυρίως για πρόσθετη ευελιξία στην αντιμετώπιση ορισμένων επίμαχων θεμάτων, όπου αυτό που ίσχυε ως τώρα μπορεί να εξακολουθεί να ισχύει, αλλά θα πρέπει να προβλέπεται από την προκήρυξη της διοργάνωσης, διαφορετικά θα ισχύει κάτι άλλο, συνήθως πιο αυστηρό. Το σκεπτικό είναι να θωρακίζονται οι σημαντικές, επαγγελματικές διοργανώσεις, αλλά να υπάρχει δυνατότητα για χαλαρότερη αντιμετώπιση σε ερασιτεχνικούς αγώνες, σχολικά πρωταθλήματα κ.ο.κ.

Το πιο σημαντικό παράδειγμα σε αυτή την κατηγορία είναι:

Η ώρα προσέλευσης στους αγώνες

Μέχρι τώρα ήταν γνωστό σύμφωνα με το άρθρο 6.6 των Κανόνων, ότι ο σκακιστής μπορούσε να προσέρχεται να αγωνιστεί με καθυστέρηση έως και μία ώρα από την προγραμματισμένη ώρα έναρξης των αγώνων. Σε ειδικές περιπτώσεις μάλιστα, ο διαιτητής μπορούσε να πάρει το θέμα πάνω του και να ανεχτεί ακόμη και μεγαλύτερη, αιτιολογημένη καθυστέρηση.

Στη νέα μορφή του, το παλιό άρθρο 6.6. (επισημαίνεται στη συνέχεια με πράσινο χρώμα) έγινε η δεύτερη παράγραφος του νέου άρθρου 6.6, και συνοδεύει την επίμαχη πλέον πρώτη παράγραφό του. Ας δούμε τη νέα του μορφή (που θα ισχύσει, το ξαναλέω, από την 1η Ιουλίου 2009) :

Σημείωση 20/5/09: Ευχαριστώ το ΔΔ και μέλος της ΚΕΔ κ. Μιχ. Πρεβενιό που μου υπέδειξε μια λεκτική αλλαγή στο πρωτότυπο κείμενο των Κανόνων που είχα στη διάθεσή μου (αρχές Μάρτη ’09) σε σχετικά με το τελικά εγκεκριμένο. Ό,τι διέγραψα φαίνεται διαγραμμένο, ό,τι πρόσθεσα είναι υπογραμμισμένο.